NÜFUS

1989 nüfus sayımına göre, 14.123.626'sı Özbekistan 'da olmak üzere Bağımsız Devletler Topluluğu'nda, 16.686.240 Özbek Türkü yaşa maktadır. Özbekistan nüfusunun %71.3'ü Özbek Türküdür. 1989 nüfus sayımına göre Özbekistan'ın nüfus yoğunluğunda; diğer Türk boyları 2.406.935 nüfus ve %12.3 nüfus oranıyla ikinci sırayı, Ruslar 1.652.129 nüfus ve %8.3 nüfus oranıyla üçüncü sırayı, Tacikler 931.547 nüfus ve %4.7 nüfus oranıyla dördüncü sırayı a1maktadır. Özbek Türkleri, Özbekistan'dan başka, Tacikistan, Kırgızistan, Kazakistan, Afganistan, Doğu Türkistan ve Suudi Arabistan'da yaşamaktadır.

EKONOMİK ve SOSYAL YAPI

Özbekler, en hızlı artan Türk topluluklarından biridir. Özbekistan'da 852.000 ailenin her birinde yediden fazla nüfus vardır. Ülke nüfusunun %40'ı şehirlerde %60'ı köylerde yaşamaktadır. Buna bağlı olarak da ekonominin % 75'ini toprağa bağlı ekincilik, özellikle de pamukçuluk teşkil eder, İdari ve ilmi görevlerde, sanatta ve basında, sanayi ve iş alanlarında çalışan Rusların sayısı aynı alanlarda iş yapan Özbeklerden iki kattan yedi kata kadar fazladır. Özbekler; pamuk ve pirinç tarımında, meyvecilikte, koyun ve sığır yetiştiriciliğinde istihdam edilmişlerdir. Bu alanlarda çalışan nüfusun %45'ini Özbek kadınları meydana getirir.

Özbekistan çok zengin yeraltı kaynaklarına sahiptir. Altın, doğalgaz, aliminyum, tungsten, kömür, mermer, yatakları ön sıradadır. 1991 verilerine göre yılda 41. milyar metreküp doğalgaz üretilmektedir. Dünyanın kaliteli altını burada üretilmekte olup yıllık 80 ton altın üretimiyle yerini almaktadır. Bakır rezervleri 800 milyon ton, olarak varsayılmaktadır. Kömür üretimi yıllık 6 milyon tondur.

TARIM VE HAYVANCILIK

Özbekistan karasal iklime sahiptir. Bu nedenle ülkenin % 9'u tarıma elverişlidir. Özbekistan’da, pamuk önemli yer tutmakta ve dünyanın dördüncü pamuk üreticisidir. Özbekler buğday, meyve, sebze, ipek, pirinç, yetiştirilmektedir. Ekonomik yapısı ise tarım ağırlıklıdır. Nüfusun % 30'u tarım sektöründe çalışmaktadır. Tarımsal üretimi kolhozlar, solhozlar, meşhozlar (devlet kuruluşları) aracılığıyla yapılmaktadır.

ÜIke ekonomisinde hayvancılık da önemli yer tutmaktadır. Sığır, koyun, keçi ve kümes hayvanları vardır. Yıllık yün üretimi 1994 verilerine göre 20.000 ton civarındadır. Ve özellikle astragan kürk koyunculuğu büyük önem kazanmıştır ve ihraç edilmektedir.Özbekistan sanayisi daha çok petro-kimya ağırlıklıdır ve yılda 1.5 milyon ton gübre üretmektedir. Ayrıca pamuk üretimine dayalı olarak kimya sanayii de gelişmiştir.

1990 yılı verilerine göre: Sanayi % 35, tarım % 34, inşaat % 14, ulaşım % 5 ve diğerleri % 12 dir. Hafif sanayi ürünleri ise ipekli ve pamuklu kumaşlardır. Aral gölü kıyısında havyan üretme ve işleme tesisler bulunmaktadır.

Ulaşım: Özbekistan Cumhuriyeti gelişmiş bir ulaşım ağına sahiptir. Ulaştırma sisteminin temeli karayoludur. Demir yoluyla da Çin'e bağlanmıştır ve Türkmenistan, İran üzerinden ortadoğuya yeni bir demiryolu yapılmaktadır. Karayolu uzunluğu: 69.300 km'dir.